Dlaczego konwencjonalne źródła światła zostają wycofane z produkcji?
Zmiany wynikają bezpośrednio z podpisanego podczas konferencji ONZ w 2015 roku porozumienia paryskiego. Zobowiązuje ono UE do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, a docelowo – do osiągnięcia neutralności klimatycznej. W 2030 r. kraje unijne powinny emitować aż o 55% mniej gazów cieplarnianych w stosunku do roku 1990 [1]. Zastąpienie konwencjonalnych źródeł światła energooszczędnymi żarówkami LED to jeden ze sposobów na osiągnięcie tego celu.
Konwencjonalne źródła światła nie tylko pobierają duże ilości prądu, lecz mają także negatywny wpływ na środowisko. Do ich produkcji używa się szkodliwych substancji, co stwarza problemy z ich składowaniem po zużyciu.
Zgodnie z dyrektywą RoHS wycofuje się świetlówki zawierające m.in. szkodliwą rtęć, kadm, ołów, sześciowartościowy chrom, polibromowane: difenyle (tzw. PBB) czy etery difenylowe (tzw. PBDE) [1].
Zmiany w branży oświetleniowej w UE w ostatnich latach
Unia Europejska dąży do wyeliminowania ze sprzedaży tradycyjnych, pobierających dużo energii źródeł światła już od kilkunastu lat. W 2009 roku stworzono związaną z tym dyrektywę Ecodesign [2], a pierwsze przepisy zakazujące produkcji tradycyjnych żarówek zostały wprowadzone w 2012 roku.
Tegoroczne wycofanie niektórych rodzajów żarówek ze sprzedaży to tylko jeden z elementów dłuższego procesu. Od 2021 roku w UE obowiązują przepisy, których najważniejszymi założeniami są:
- Ekoprojekt (SLR) – wycofywanie źródeł światła niespełniających wymogów unijnych i zastępowanie ich energooszczędnymi, wydajnymi produktami, a także obligatoryjna modernizacja przestarzałych instalacji oświetleniowych.
- Etykietowanie energetyczne (ERL) – wprowadzenie nowych, przejrzystych oznaczeń literowych (od A do G). Dzięki temu można łatwiej zorientować się, które produkty są najbardziej energooszczędne.
Stopniowe wycofywanie konwencjonalnych źródeł światła ze sklepów to dobra okazja, by zmienić oświetlenie w domu, biurze lub zakładzie pracy na nowoczesne. Skorzystaj z wyprzedaży i znajdź dla siebie tradycyjne źródła światła w atrakcyjnej cenie!
Jakie żarówki i świetlówki nie będą produkowane od 2023 roku?
Część tradycyjnych żarówek (kompaktowe świetlówki fluorescencyjne, halogeny o niskim napięciu i świetlówki liniowe T12) została wycofana z rynku już w 2021 r. W 2023 roku przyjdzie pora na kolejne produkty. Od tego momentu nie będą już produkowane:
- świetlówki jednotrzonkowe i kołowe (wycofane od 25.02.2023 roku);
- liniowe świetlówki fluorescencyjne T5 i T8, wykorzystywane głównie w oświetleniu biurowym, przemysłowym i magazynowym (wycofane od 25.08.2023 roku);
- żarówki halogenowe G4, GY6.35, G9, których używa się w oświetleniu meblowym i dekoracyjnym (wycofane od 01.09.2023 roku).
Świetlówki fluorescencyjne i żarówki halogenowe mają swoje zamienniki w postaci świetlówek i żarówek LED. Korzystając z takich produktów, ograniczysz zużycie energii potrzebnej do oświetlenia pomieszczenia, a przy okazji zaoszczędzisz na oświetleniu.
Jakie oświetlenie LED-owe możesz wybrać, by zastąpić konwencjonalne żarówki i świetlówki?
- Zamień świetlówki fluorescencyjne na świetlówki LED T5 bądź T8 o mocy zaledwie 8 lub 20 W
- Halogeny możesz zastąpić żarówkami LED G4 (o mocy 1,5–3 W), GY6.35 (o mocy 3–6 W), G9 (o mocy 5–12 W).
Co stanie się z żarówkami i świetlówkami, które zostały już wyprodukowane?
Co ważne, zakończenie produkcji wybranych rodzajów świetlówek nie oznacza, że nie będą one dostępne w sprzedaży. Zakaz dotyczy wyłącznie wprowadzania nowych produktów na rynek.
Jeśli chcesz nadal korzystać z konwencjonalnych źródeł światła, to dobry moment na zakupy. Takie produkty będą dostępne w sprzedaży tylko do wyczerpania zapasów i można się spodziewać, że im mniej będzie ich na rynku, tym będą one droższe.
[1] - Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE z dnia 8 czerwca 20211 r. w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
[2] - Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (przekształcenie) (Tekst mający znaczenie dla EOG)